اثر منابع و سطوح پتاسیم در کمیت و کیفیت برگ توت در گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

2 استاد دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

به منظور تعیین اثر منابع و مقادیر مختلف کود پتاسه بر روی خواص کمی‌ و کیفی برگ توت این تحقیق در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه سطح کودی پتاسیم (100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار K2O) و 2 نوع کود پتاسه (سولفات و کلرید پتاسیم) به علاوه یک تیمار شاهد در 3 تکرار و در 4 منطقه پسیخان رشت، پرند فومن، پرنیان صومعه‌سرا و شلمان لنگرود از استان گیلان در سال‌های 1376 و 1377 به اجرا در آمد. این طرح در توتستانهایی که پتاسیم تبادلی خاک کمتر از 250 میلی‌گرم در کیلوگرم بود، انجام شد. نتایج حاصله پس از دو سال آزمایش نشان داد که در مزرعه پسیخان رشت در مورد وزن شاخه و برگ بهترین تیمار A3B2 (300 کیلوگرم K2O از منبع کلرید پتاسیم) بود که با تیمارهای A1B1 (100 کیلوگرم K2O از منبع سولفات پتاسیم) و نیز تیمار شاهد اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 1% داشت. غلظت پتاسیم در برگهای توت نیز اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 1% را نشان داد. کلیه تیمارها نسبت به شاهد (99/0 درصد پتاسیم) غلظت پتاسیم بیشتری داشته و تیمار پنجم A3B1 با 60/1 درصد بهترین تیمار بود. در مزرعه پرند فومن در مورد غلظت پتاسیم در برگ دارای اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 1% بود، بطوری که تیمار سوم A2B1 (200 کیلوگرم در هکتار K2O از منبع سولفات پتاسیم) و پنجم A3B1 (300 کیلوگرم در هکتار K2O از منبع سولفات پتاسیم) با غلظت 70/1 درصد پتاسیم بیشترین میزان و تیمار شاهد با غلظت 97/0 درصد کمترین میزان پتاسیم را داشت. در مزرعه پرنیان صومعه‌سرا فقط وزن شاخه و برگ در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی‌داری را نشان داد که تیمار پنجم A3B1 با عملکرد 73/6 کیلوگرم به ازاء هر درخت نسبت به تیمار دوم (A1B2) با عملکرد 45/4 کیلوگرم و شاهد با عملکرد 47/4 کیلوگرم اختلاف معنی‌داری را نشان داد. در هر درخت توت در منطقه شلمان لنگرود در کلیه عوامل مورد مطالعه اختلاف معنی‌دار مشاهده شد. از نقطه نظر وزن برگ بهترین عملکرد از تیمار پنجم (A3B1) به میزان 16/4 کیلوگرم به ازاء هر درخت بدست آمد که نسبت به سایر تیمارها اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 1% نشان داد. این تیمار پنجم نسبت به شاهد با عملکرد 79/2 کیلوگرم، 49 درصد افزایش عملکرد نشان داد. عوامل وزن شاخه و برگ نیز در تیمار پنجم (A3B1) با عملکرد 15/7 کیلوگرم به ازای هر درخت بیشترین میزان بود که باتیمارهای شاهد، اول و دوم در سطح 5%  اختلاف معنی‌داری را نشان داد. غلظت پتاسیم برگ کلیه تیمارها با تیمار شاهد اختلاف معنی‌دار در سطح احتمال 1% نشان دادند. در کلیه مناطق بین منابع کودی سولفات و کلرید پتاسیم اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. اختلاف معنی‌دار فقط بین سطوح مختلف پتاسیمی مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Sources and Rates of Potassium on Quality and Yield of Mulberry Leaves in Gilan

نویسندگان [English]

  • M. Shahabian 1
  • M.J. Malakouti 2
1 Researcher, Mazandaran Agricultural and Natural Resources Research Center
2 Professor, Tarbiat Modarres University, respectively.
چکیده [English]

A completely randomized complete block experiment with three replications using three rates of potassium (100,200,300 kg K2O/ha) and two potassium sources (potassium chloride and potassium sulfate) and one treatment without any potassium as the control was carried out in four locations, namely, Rasht, Fuman, Sumehsara and Langeroud of Gilan province during 1998-99 growing seasons to study the effect of potassium sources and rates on the yield and quality of mulberry leaves. The soil available potassium levels were below 250 mg/kg at all locations. The results of 2- year experiment show that: There was no significant difference in the weight of mulberry leaves at Pasikhan farm of Rasht region. However, the greatest weight of mulberry leaves and twigs was obtained with A3B2 (300 kg/ha K2O as potassium chloride) which was significantly (at 1-% level) different from A1B1 (100 kg K2O/ha as potassium sulfate) and the control (without any potassium application), but statistically the same as the yield from other treatments. There was also a significant difference (at 1-% level) in terms of leaf potassium contents between the control and all the other treatments, while treatment 5, A3B1, with a leaf potassium of 1.6% yielded the highest (the leaf K for the control was 1.0 per cent). There were no significant differences in the weight of leaves or leaves and twigs among the various treatments for the experiment at the Parand farm in Fuman region. However, there was a significant difference (at 1-% level) in leaf potassium contents between various treatments, so that treatment 3, A2B1 (200 kg K2O/ha as potassium sulfate) and treatment 5, A3B1 (300 kg K2O/ha as potassium sulfate) with 1.7% potassium produced the best results while the control (no potassium) with 0.97% leaf K was the lowest level. There were no significant differences in leaf weights or leaf potassium contents among the treatments at the Parnian farm of Sumehsara. However, there were significant differences (at 5-% level) in the weight of leaves and twigs between the treatments so that treatment 5, A3B1 with a yield of 6.73 kg/tree was significantly different from treatment 2, A1B2 with a yield of 4.45 kg/tree and from the control (no potassium) with a yield of 4.47 kg/tree. There were significant differences among the different treatments for parameters measured at the Shalman location of Langeroud, so that treatment 5, A3B1, produced 4.16 kg leaves per tree, which was significantly more than those of other treatments (at 1-% level) and was by comparison 49% more than the yield of 2.79 kg/tree obtained with the control. Treatment 5, A3B1 also produced the greatest weight of leaves and twigs, or 7.15 kg/tree, which was significantly (at 5-% level) higher than the values obtained with treatments 1, 2, and the control. With respect to leaf potassium contents every treatment produced results that were significantly different from that of the control (at 1-% level). It must be pointed out in conclusion that the observed differences measured with different factors were significant only with respect to the rates of applied potassium but not with respect to the two sources of potassium.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mulberry leaf
  • Potassium sources
  • Leaf quality
  • Yield of mulberry leaf
  1. پسور غلامرضا، حسن . 1373. تعیین نرمهای دریس درخت توت، پایان نامه کارشناسی ارشدگروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
  2. پور غلامرضا، حسن، محمد جعفر ملکوتی و مهرداد شهابیان. 1378. بهینه‌سازی مصرف کود در توتستان‌ها برای بهبود وضعیت نوغان داری کشور، نشریه فنی شماره 40، نشر آموزش کشاورزی، کرج،‌ ایران.
  3. پورغلامرضا، حسن و محمد جعفر ملکوتی. 1375. تعیین نُرم‌های دریس و ارائه توصیه کودی برای درختان توت. مجموعه مقالات خاک و آب، جلد 10، شماره 1، تهران، ایران.
  4. جوانشیر، کریم. 1374. توت برای ابریشم و ابریشمهای بدون توت. انتشارات دانشگاه تهران، تهران، ایران.
  5. Greiss, H., and N. Petkov. 2001. Effect of balanced NPK and micronutrient fertilization of mulberry plantations on the development and productivity of silkworm (Bombyx mori L.). Bulg. J. Agric. Sci. 7: 81-85. http://www.Geocities.Com/Picketfenece/Garden/9151/Agrisci/07/668.htm
  6. Jianrong, F., Z. Changgeng, J. Lina, and W. Zheng. 1995. Potassium improves yield and quality of mulberry leaves. Beter crops. Vol. 79, No.4.
  7. Maibaum, W., and M. A. Shankar. 2000. Effect of two sources of potassium on yield and nutritive value of mulberry leaves evaluated by silkworm growth, cocoon characters and grainage parameters. http://www. Kali-gmbh.com/plf /sop-silkworms.en.plf.
  8. Shankar, M. A. and B. T. Rangasamy. 1999. Effect of applied nitrogen and potassium on mulberry leaf yield and quality in relation to silkworm cocoon characters. Better crops international Vol. 13. NO. 2. http:// ppi-far.Org/ppiweb.bcropint.nsf.
  9. Shankar, M. A. 2004. Maximizing the yield and quality of mulberry leaf with potassium. SZ India-27: Interpretive summaries.