اثر نسبت‌های مختلف NH+4:NO-3بر رشد و عملکرد توت‌فرنگی در شرایط آبکشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی دانشگاه تبریز، استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز، استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز

3 استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

نیتروژن به دو شکل نیترات و آمونیوم توسط گیاه جذب می‌شود که جذب هر کدام اثرات مختلفی بر رشد گیاه و اجزاء عملکرد کیفی و کمی دارد. برای بررسی اثرات شکل‌های مختلف نیتروژن ،آزمایشی با نسبت‌های مختلف NH+4:NO-3 (75:25 ،50 :50، 25:75 ،0:100 ) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 6 تکرار برروی دو رقم توت‌فرنگی به نامهای کاماروزا و سلوا، در شرایط آبکشت انجام گرفت. بسترهای کشت شامل پرلایت و ورمیکولایت به نسبت 1:1 بود. خصوصیات رشد و نموی گیاه از قبیل وزن تر برگ و سطح برگ در طول آزمایش اندازه‌گیری شد. شاخصهای عملکرد نیز که شامل تعداد میوه و وزن آنها بود، به مدت سه ماه ثبت گردید. میوه بعد از رسیدگی فیزیولوژیکی برداشت و آزمونهای کیفی شامل اندازه، مقدار مواد جامد محلول (TSS)، درصد ماده خشک و طول عمر بعد از برداشت اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تأثیر تیمارها بر رشد گیاه از لحاظ وزن‌تر برگ و سطح برگ به خصوص در رقم کاماروزا معنی‌دار بود و حداکثر سطح برگ و وزن‌تر در تیمار 25:75 مشاهده شد. تأثیر تیمار‌ها بر عملکرد نیز معنی‌دار بود. افزایش مقدار آمونیوم از 25 به 75 درصد در محلول غذایی، عملکرد را در رقم کاماروزا  33% و در رقم سلوا 80% کاهش داد. بالا بودن سطح برگ و فتوسنتز در تیمار 25:75 می‌تواند دلیل اصلی افزایش عملکرد باشد. تعداد گل و میوه تحت تأثیر تیمار‌ها قرار نگرفت، ولی تیمارها بطور معنی‌داری اندازه میوه‌ها را تغییر دادند. بطوریکه درشت ترین میوه‌ها در هر دو رقم در تیمار 25:75 و کوچکترین در تیمار0:100 مشاهده شد. عمده‌ترین تأثیر نسبت آمونیوم به نیترات بر روی خصوصیات کیفی در طول عمر بعد از برداشت میوه‌ها بود. به طوری که هرچه نسبت آمونیوم در محلول غذایی افزایش یافت، طول عمر بعداز برداشت به شدت کاهش یافت. از نتایج این آزمایش چنین استنباط می‌شود که نسبت 25:75 (  NH+4:NO-3 ( تأثیر مثبتی بر رشد و نمو دارد و استفاده از منبع نیترات یا آمونیوم به تنهایی در محلول غذایی برای توت‌فرنگی توصیه نمی‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Influence of NH4:NO3 Ratio on the Growth and Yield of Strawberry Grown under Hydroponic Conditions

نویسندگان [English]

  • L. S. Fatemi 1
  • S. J. Tabatabaei 2
  • َA. Tehranifar 3
1 MSc student, Faculty of Agriculture, The University of Tabriz, Tabriz, Iran; Corresponding author, Associate Professor, Faculty of Agriculture, The University of Tabriz, Tabriz, Iran, respectivley
2 MSc student, Faculty of Agriculture, The University of Tabriz
3 Associate Professor, Faculty of Agriculture, The University of Tabriz, Tabriz, Iran, respectivley.
چکیده [English]

Nitrogen is taken up by the higher plants in both nitrate and ammonium forms with different physiological impacts on the plant. An experiment was conducted to assess the effect of NH4:NO3 ratio in nutrient solution on the yield and quality of hydroponically grown strawberry (Fragaria×ananassa Duch) cvs 'Camarosa' and 'Selva'. Six replications per treatment were involved in a randomized complete block experiment. Four nutrient solutions differing in NH4:NO3 ratio (0:100, 25:75, 50:50 and 75:25) were applied. The nutrient solutions had significant effects on the strawberry plants so that the highest leaf area was observed in the plant grown with 25:75 ratio. Flower and fruit number were not affected by the solutions however, the weight of individual fruit increased with 25:75 ratio. Both high ratios of NH4 and NO3 in the solution reduced the yield. The yield was reduced by 33% and 80% in cvs Camarosa and Selva respectively, when the NH4 concentration increased from 25% to 75% in the solution. The highest and lowest photosynthesis (Pn) rate in both cultivars were observed at 25:75 and 75:25 ratios, respectively. Increased NH4 ratio in the solution significantly reduced postharvest life of the fruits in both cultivars. Both higher leaf area and Pn rate appeared to be the reason for the increased yield and plant growth in the 25:75 ratios of NH4:NO3. Therefore, a combination of two forms of N in an appropriate ratio (25NH4:75NO3) promote the strawberry plant growth, yield and quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strawberry
  • Hydroponics
  • Ammonium to nitrate ratio
  • Yield

مراجع

  1. خلد برین ، بهمن واسلام زاده ، طاهره . 1380. تغذیه معدنی گیاهان عالی (ترجمه). انتشارات دانشگاه شیراز.
  2. طباطبائی سیدجلال، مسیحا، سیروس و رضائی، محمد رسول. 1382. انکوباتور آموزشی تولید محصولات گلخانه‌ای در سیستم هایدروپونیک. گزارش کار تحقیقاتی. کار آفرینی دانشگاه تبریز.
  3. Barker, A.V. and Maynard, D. N. 1971. Cation and nitrate accumulation in pea and cucumber plant as influenced by nitrogen nutrition. J. Am. Soc. Hort. Sci. 9, 27-30.
  4. Barker, A. V. And Mills, H. A. 1980. Ammonium and nitrate nutrition of horticultural crops. Hort. Rev. 2: 395-423.
  5. Claussen, W. and Lenz, F. 1995. Effect of ammonium and nitrate on net photosynthesis, flower formation, growth and yield of eggplant. Plant Soil. 171, 267-274.
  6. Errebhi, M. and Wilcox, G. E. 1990. Plant species response to ammonium: nitrate concentration ratios. J. Plant Nutr. 13, 1017-1029.
  7. Gerendas, J., Zhu, Z., Bendixen, R. and Sattelmacher, B. 1997. Physiological and biochemical process related to ammonium toxicity in higher plant. Z. Pflanzenernahr. Bodenk. 160, 239 –251.
  8. Goromy, R. and Sharples, S.O. 1985. The effect of modern production metodes on the quality of tomato and apples. Commision of the European Communities. pp. 93-102.
  9. Gould, W.A. 1992. Tomato production, processing and technology. pp. 345-347. Bookcrafters. VA, USA.
  10. Hartman, P. I., Mills, H. A. and Jones, J. B. 1986. The influence of nitrate: ammonium ratios on growth, fruit development and element concentration in Floradel tomato plants .J. Am. Soc. Hort. Sci. 111, 487-490.
  11. Kotsiras, A., Olympios, C. M., Drosopoulos, J. and Passam, H. C. 2002. Effect of nitrogen form and concentration on the distribution of ions within cucumber fruit. J. Am. Sci. Hort. 95, 175-183.
  12. Levis, O. A. M and Camber, M. D. 1993. The influence of nitrate and ammonium nutrition on the growth of wheat and maize plant. J. Ann. 72 ,359-365.
  13. Magalhaes, J. R and Wilcox, G. F. 1983. Tomato growth and nutrition uptake pattern as influenced by nitrogen form and light intensity. J. Plant Nutr. 6,941-956.
  14. Mengel, K and Pilbeam, D. J. 1992. Nitrogen metabolism of plants. Oxford Science Publications. Oxford, UK p. 54-70.
  15. Sharma, R. M and Yamdagni, A. 2000. Modern strawberry cultivation. Kalyani Publishing. Indian, Dehli.
  16. Sonneveld, C. 2002. Composition of nutrient solutions. In:Savvas, D. Passam, H. C. (Eds). Hydroponic production of vegetables and ornamentals. Embryo Publications, Athens, Greece, pp.179-210.
  17. Takacs, E. and Tecsi, L. 1992. Effect of nitrate : ammonium ratios on photosynthetic rates, nitrate reductase activity and chloroplast ultra structure in three cultivars of red pepper . (Capsicum  annuum  L.) J. Plant Physiol. 140,228-305.
پژوهش های خاک
دوره 20، شماره 1
خرداد 1385
صفحه 41-50

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار