تأثیر کاربرد زئولیت پتاسیمی بر نگهداشت نیترات و آمونیوم در یک خاک لوم شنی در شرایط اشباع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار دانشکده مهندسی علوم آب، گروه آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استادیار دانشکده کشاورزی، گروه خاکشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

4 دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز

5 دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

نیترات منبع اولیه نیتروژن است که برای ادامه حیات گیاهان ضروری می­باشد. به همین دلیل کود های شیمیایی نیتروژن­دار برای بهبود رشد گیاهان مصرف می­شوند. از طرفی افزایش استفاده از کودهای نیتروژنه باعث آبشویی و ورود آن به آب­های سطحی و زیرزمینی و در نتیجه آلودگی آنها می­شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر زئولیت پتاسیمی در جذب و نگهداری یون­های نیترات و آمونیوم در یک خاک لوم شنی اشباع و در شرایط آزمایشگاهی، با چهار تیمار شاهد و کاربرد 2، 4 و 8 گرم زئولیت در هر کیلوگرم خاک می­باشد. آزمایش­ها در قالب یک طرح بلوک­های کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. کود نیترات آمونیوم با غلظت 10 گرم بر لیتر به ستون­های خاک اضافه گردید و سپس ستون های خاک آبشویی شدند. نتایج به دست آمده نشان داد، اضافه کردن زئولیت پتاسیمی به خاک باعث کاهش شستشوی نیترات و آمونیوم و افزایش نگهداشت آن در خاک می­شود. برای تیمار شاهد و کاربرد 2، 4، و 8 گرم زئولیت در کیلوگرم خاک، مقدار نیترات خارج شده از ستون های خاک، به ترتیب 88/93، 91/73، 62/59 و 61/53 درصد مقدار اضافه شده به خاک به دست آمد. برای آمونیوم نیز این مقادیر به ترتیب برابر 74/4، 12/4، 37/3 و 24/3 درصد، اندازه­گیری شد.  نتایج نشان داد که به ترتیب کاربرد 2، 4 و 8 گرم زئولیت در هر کیلوگرم خاک باعث کاهش میانگین سرعت حرکت آب در منافذ خاک، به ‌میزان 79/43، 43/58 و 52/60  درصد نسبت به تیمار شاهد گردید. همچنین با افزایش مقدار زئولیت در خاک مقدار ضریب انتشار هیدرودینامیکی یون نیترات به طور کلی روندی کاهشی داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Potassium Zeolite Application on Nitrate and Ammonium Retention in a Sandy Loam Soil under Saturated Condition

نویسندگان [English]

  • M. Moradzadeh 1
  • H. Moazed 2
  • Gh. A. Sayyad 3
  • , H. Mohammadzadeh H. Khanlo 4
  • A. Sadeghi Lari 5
1 Ph.D student of Irrigation and Drainage Engineering, Faculty of Water Sciences Engineering, ShahidChamran University of Ahvaz, Ahvaz, Khuzestan, Iran
2 Associate Professor of Irrigation and Drainage Engineering, Faculty of Water Sciences Engineering, ShahidChamran University of Ahvaz, Ahvaz, Khuzestan.Iran
3 Assistant professor, Department of Soil Science, College of Agriculture, ShahidChamran University of Ahvaz
4 M.Sc of Irrigation and Drainage Engineering, Faculty of Water Sciences Engineering, ShahidChamran University of Ahvaz, Ahvaz, Khuzestan, Iran
5 Ph.D student of Irrigation and Drainage Engineering, Faculty of Water Sciences Engineering, ShahidChamran University of Ahvaz, Ahvaz, Khuzestan, Iran
چکیده [English]

Nitrate is the primary source of nitrogen that is essential for the survival of plants. Therefore, nitrogenous fertilizers are used to improve plant growth. Increased use of nitrogen fertilizers causes migration of nitrate to surface and groundwater resources, resulting in their contamination. The objective of this study was to investigate the effect of potassium zeolite on nitrate and ammonium ions sorption and retention in a saturated sandy loam soil under laboratory condition. The experimental design was complete randomized blockwith four treatments consisting of potassium zeolite applications of 0, 2, 4 and 8 g zeolite per kg soil, with three replications. Ammonium nitrate fertilizer with concentration of 10g per liter was added to soil columns and then leaching was performed. Results of the study showed that with increasing the amount of potassium zeolite to soil, the leaching of nitrate and ammonium ions decreasedand their retention in soil increased. For the control treatment and use of 2, 4, and 8 g zeolite per kg soil, the amounts of nitrate exiting the bottom of the soil columns were 93.88%, 73.91%, 59.62%, and 53.61 percent of the amount of nitrate added to the soil, respectively.  The respective values for ammonium were 4.74%, 4.12%, 3.37% and 3.24 percent, respectively. Based on the results obtained, application of 2, 4, and 8 g zeolite per kg soil reduced the average pore water velocity in soil to 43.79, 58.43 and 60.52 percent compared to the control treatment, respectively. Generally, increasing the amount of zeolite application to the soil decreased the hydrodynamic dispersion coefficient of nitrate ion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nitrate leaching
  • Hydrodynamic dispersion coefficient
  1. اخلاقی، ا. 1387. فرمولاسیون و ساخت سیلنت مناسب جهت استفاده در فرآیند تولید کوره با پوشش گوگردی. اولین کنفرانس پتروشیمی ایران.
  2. بای بوردی، م. 1372. فیزیک خاک. موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
  3. کاظمیان، ح. قاسمی، ح. منهاج، ر و پاکزاد، س. م. ر. 1387. استفاده از فرایند تبادل یون در حذف آمونیوم: احیای بیولوژیکی زئولیت. همایش بین المللی ژئولیت ایران.
  4. ملکوتی، م .ج و ریاضی همدانی س .ع. 1370. کود ها و حاصلخیزی خاک. مرکز نشر دانشگاهی، تهران. چاپ اول.
  5. Dozier, M. C., G. Morgan., and J. Sij. 2008. BMPs to reduce nitrate impacts in groundwater and to Assess atrazine and arsenic occurrences in private water wells. Texas State Soil and Water Conservation Board, USA.
  6. Jury, W. A., and G. Sposito. 1985. Field calibration validation of solute transport models for the unsaturated zone. Soil Sci. Soc. Am. J. 49: 1331-1341.
  7. Jury, W.A., W.R. Gardner., and W.H. Gardner. 1991. Soil physics. (John Wiley & Sons, Inc.: New York), p.228
  8. Moazed, H. 2008. Ammonium Ion Removal from Wastwater by a Natural Resin.Journal of Environmental Science and Technology 1(1): 11-18
  9. Mumpton, F. 1999. La roca magica: Uses of natural zeolite in agriculture and industry. National Acad. Sci. 96: 3467-3470.
  10. Park, M., J.S. Kim., C.L. Choi., J.E. Kim., and N.H. Heo. 2005. Characteristics of nitrogen release from synthetic zeolite Na-P1 occluding NH4NO3. Journal of controlled release. 106: 44– 50
  11. Perez, R., J. Caballero., C. Gil., J. Benitez., and L. Gonazalez. 2008. The effect of adding zeolite to soils in order to improve the N-K nutrition of olive trees: Preliminary results. Am. J. Agricultural and Biological Sci., 2(1), 321-324.
  12. Polat, E., M. Karaca., H. Demir., and A. Naci Onus. 2004. Use of natural zeolite (clinoptilolite) in agric ulture. J. Fruit Ornam. Plant Res. 12:183-189
  13. Wang, Y., Y. Kmiyaa., and T. Okuharaa. 2007. Removal of low-concentration ammonia in water by ion-exchange using Na-mordenite. Water Research, 41, 269-276.
  14. Zwingmann, N., B. Singh., I. Mackinnon., and R. Gilkes. 2009. Zeolite from alkali modified kaolin increases NH4+ retention by sandy soil: Column experiments. Applied Clay Science 46: 7–12