بررسی شکل‌های شیمیایی روی در خاک آهکی زیر کشت انار و بادام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد، بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

2 دانشیار، بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

روی از مهمترین عناصر کم نیاز برای گیاهان می­باشد که قابلیت دسترسی آن در خاک­های آهکی کم است. قابلیت دسترسی روی برای گیاه به توزیع نسبی شکل­های مختلف شیمیایی آن در خاک بستگی دارد که تابعی از ویژگی­های خاک می­باشد. پژوهش  حاضر به منظور بررسی توزیع شکل­های شیمیایی روی در دو نوع خاک زیر کشت درختان بادام و انار با استفاده از روش عصاره­گیری دنباله­ای انجام گردید. نتایج نشان داد مقدار روی قابل استخراج با DTPA در خاک زیر کشت بادام نسبت به انار در خاک سطحی- زیر سایه انداز 10/12% و در خاک سطحی- خارج از سایه­انداز 91/9% می­باشد، خاک عمقی- زیر سایه انداز 20/19% و در خاک عمقی- خارج از سایه­انداز 67/21 % بیشتر گردید. مقدار روی قابل استفاده در خاک سطحی- زیر سایه­انداز نسبت به خارج از سایه­انداز درختان انار 71/9% و در خاک عمقی- زیر سایه­انداز نسبت به خارج از سایه­انداز درختان انار 18/10% بیشتر گردید. نتایج نشان داد بیشترین درصد شکل شیمیایی روی در روش عصاره­گیری دنباله­ای مربوط به شکل کل و سپس اکسیدهای آهن بی­شکل بوده که قابل دسترس برای درختان نیست. به طور کلی ترتیب شکل­های شیمیایی روی به لحاظ کمیت به ترتیب زیر بود: محلول + تبادلی

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating Zn Chemical Forms in Calcareous Soils under Cultivation of Pomegranate and Almonds

نویسندگان [English]

  • Z. Dianat Maharluei 1
  • R. Ghasemi 2
1 MSc Graduate, Soil Science, School of Agriculture, University of Shiraz
2 Associate Professor, Soil Science, School of Agriculture, University of Shiraz
چکیده [English]

Zinc (Zn) is one of the most important nutrient elements for plants, but its availability in calcareous soils is low. The availability of Zn for plants depends on relative distribution of its chemical forms in the soil, which is dependent on soil properties. The present research was conducted to investigate the distribution of chemical forms of Zn in two soils under almond and pomegranate trees using sequential extraction procedure. Results showed that the amount of DTPA extractable Zn in the surface soil under-canopy, surface soil-interspaces, subsurface soil under-canopy, and subsurface soil-interspaces were higher for almond cultivation compared to pomegranate by 12.10%, 9.91%, 19.20%, and 21.67%, respectively. The amount of available Zn on the surface soil under-canopy was higher compared to the interspaces of pomegranate trees by 9.71% and in subsoil under-canopy was higher in comparison with interspaces by 10.18%. The results showed that residual form was the highest chemical fraction of Zn followed by the Zn associated with iron oxides forms which are not available to trees. Generally, the amounts of the chemical forms of Zn were as follows: Soluble+exchangeable < organic-bound

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organic Matter
  • Tree canopy
  • Surface soil
  • Sequential extraction

مراجع

  1. رسولی، س.، ا.، فرقانی، و ح. رمضانپور. 1386. بررسی توزیع شکل­های مختلف روی در خاک­های اسیدی استان گیلان و رابطه آنها با برخی خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک. مجموعه مقالات دهمین کنگره علوم خاک ایران، کرج، صفحات 1379 – 1380.
  2. ریحانی تبار، ع.، ن.، کریمیان، م.، اردلان، غ.، ثواقبی، و م. قنادها. 1385. توزیع شکل­های مختلف روی و ارتباط آنها با ویژگی­های خاک در برخی خاک­های آهکی استان تهران، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، جلد 10، صفحات 125- 135.
  3. قانع، ه.، و ن. کریمیان. 1382. توزیع شکل­های مختلف روی در خاک­های آهکی استان فارس و رابطه آنها با ویژگی­های خاک. هشتمین کنگره علوم خاک ایران، رشت، صفحات 641- 642.
  4. گلستانی فرد، ع. ر.، ح.، میر سید حسینی، آ.، آرین، پ.، عباس­زاده دهجی، و م. تفویضی. 1393. تغییرات شکل­های شیمیایی روی در ریزوسفر برخی از ارقام ترب و شلغم، نشریه مدیریت خاک و تولید پایدار، جلد 4، صفحات 193- 214.
  5. ملکوتی، م ج.، و م ن. غیبی. 1379. تعیین حد بحرانی عناصر غذایی موثر در خاک، گیاه و میوه. نشر آموزش کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، کرج، ایران.
  6. نجف زاده نوبر، ز.، م. شعبانپور و آ. کریمی نیا . ۱۳۸۴. بررسی تأثیر کاربرد ماده آلی و گوگرد بر قابلیت جذب فسفر و عناصرکم مصرف در خاک. خلاصه مقالات نهمین کنگره علوم خاک ایران، تهران، صفحات 243- 245
  7. .Alloway, B. J. 2008. Zinc in Soils and Crop Nutrition. Second edition, published by International Zinc Association (IZA) and International Fertilizer Industry Association (IFA).128p.
  8. Barth, R.C.1980. Influence of pinyon-pin trees on soil chemical & physical properties. Soil Science Society of America Journal, 44:112-140.
  9. Bouyoucos, G. J. 1962. Hydrometer method improved for making particle size analyses of soils. Agronomy Journal, 54(5): 464-465.
  10. Chaignon, V., I., Sanchez-Neira, P., Herrmann, B., Jaillard, and P. Hinsinger. 2003. Copper bioavailability and extractability as related to chemical properties of contaminated soils from a vine-growing area. Environmental Pollution. 123: 229–238.
  11. Chowdhry, A. K., R. G., Mclaren, K. C., Cameron, and R. S. Swift. 1997. Fractionztion of zinc in some New Zealand soils. Community Soil Science. Plant Analys. 28: 301- 312.
  12. Crawford, R.M.M., C.E., Jeffree, and W.G. Rees. 2003. Paludification and forest retreat in northern oceanic environments, Annals of Botany.(Lond.), 91(2): 213–226.
  13. Dolui, A.K., and S.C. Mustafi. 1997. Forms of extractable iron in relation to soil characteristics of some alfisols, Soil Science Society of Indian Journal. 45: 192- 194. 
  14. Farshadirad, A., A. R., Hosseinpur, H. R., Motaghian, and Sh.Ghorbani Dashtaki. 2017. Zn fractionation and availability in different soil aggregate fractions from Isfahan region, Central Iran. Archives of Agronomy and Soil Science. 63(10):1419-1430.
  15. Fisher, F.R., and Binkley, D. 2000. Ecology and management of forest soil. John wily and sons Ins. 489pp.
  16. Gregory, P.J.2006. Plant Roots, Growth, Activity and Interaction with soils. blackwell publishing uk.
  17. Guckland, A., M., Jacob, F.H., Thomas, FM., Leuschner. 2009. Acidity, nutrient stocks, and organic-matter content in soils of a temperate deciduous forest with different abundance of European beech (Fagus sylvatica L.). Journal of Plant Nutrition and Soil Science. 172: 500–511.
  18. Harter, R.D. 1991. Micronutrient adsorption-desorption reactions in soils. PP: 59-87. In: J. J. Mortvedt et al. (Ed), Micronutrients in agriculture. 2nd ed., SSSA, Madison, WI.
  19. Kamali, S., A., Ronaghi, and N. Karimian. 2011. Soil Zinc Transformations as Affected by Applied Zinc and Organic Materials. Commun. Soil Science. Plant Analysis. 42(9): 1038-1049.
  20. Kidd, P., J., Barcelo, M.P., Bernal, F., Navari-Izzo, C., Poschenrieder, S., Shilev, R., Clemente, and C. Monterroso. 2009. Trace element behaviour at the root–soil interface: Implications in phytoremediation. Environmental Explorer of Botany. 67: 243–259.
  21. Lindsay, W. L., and W. A. Norvell. 1978. Development of a DTPA soil test for zinc, iron, manganese, and copper. Soil Science Society of America Journal. 42(3), 421-428.
  22. Loeppert, R. H., and D, L. Suarez. 1996. Carbonate and gypsum. In: Sparks, D. L. (eds). Methods of Soil Analysis. Part 3. 3rd ed. Soil Science Society of America and American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, 437- 474.
  23. Luo, Y. M., and P. Chiristie. 1998. Bioavailability of Copper and Zinc in soils treated with alkaline stabilized sewage sludge. Journal Environmental Quality. 27:335-342.
  24. Mandal, L.N., and B. Mandal. 1987. Transformation of zinc fractions in rice soils. Soil Science. 143: 205-212.
  25. McBride, M. 1994. Environmental Chemistry of Soils. Oxford University Press, New York.
  26. Molder, A., M., Bernhardt-Romermann, W.,  Schmidt. 2008. Herb-layer diversity in deciduous forests:Raised by tree richness or beaten by beech-Forest Ecology and Management. 256: 272–281.
  27. Mousavi, S.R, M., Galavi, and M. Rezaei. 2013. Zinc (Zn) importance for crop production – A review. International Journal of Agronomy and Plant Production. 4: 64–68.
  28. Naganuma, K.M., K., Okazaki, A., Yonebayshi, and Z. AbuBakar. 1993. Surface charge and adsorption characteristics of copper and zinc on tropical soils. Soil Science. Plant Nutrition. 39: 455-462.
  29. Neilson, D., P. B., Hoyt, and A. F. Mackenizie. 1986. Distribution of soil Zn fractions in British Columbia interior orchard soils. Canadian Journal of Soil Science. 66(3): 445-454.
  30. Nelson, D. W., and L. E. Sommers. 1996. Total carbon, organic carbon, and organic matter. 3rd Ed. In: Sparks, D. L., et al., (Ed). Methods of Soil Analysis. Part 3- chemical methods and microbiological properties. Soil Science of America and American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin. 961-1010.
  31. Parizanganeh, A., V.C., Lakhan, and H. Jalalian. 2007. A geochemical and statistical. approach for assessing heavy metal pollution in sediments from southern Caspian coast. International Journal of Environmental Science and Technology. 4: 351-358.
  32. Rattan, R.K., and P.D. Sharma. 2004. Main micronutrients available and their method of use.Pp. 1-10. Proceedings IFA International Symposium on Micronutrients. February, New Delhi, India. 23-25
  33. Reddy, K.J., L., Wang, and S.P. Gloss. 1995. Solubility and mobility of copper, zinc and lead in acidic environments. Plant and Soil. 171: 53-58.
  34. Rhoades, J. D., D. L., Sparks, A. L., Page, P. A., Helmke, R. H., Loeppert, P. N., Soltanpour, and M. E. Sumner. 1996. Salinity: Electrical conductivity and total dissolved solids. Methods of Soil Analysis. Part 3-Chemical Methods. 417-435.
  35. Sayyad, a., m., Hosseini, j., Mokhtari, and r., mahdavi. 2006. Compare the properties of pure and mixed plantations of Poplar and alder, Journal of Soil and Water Sciences, 1384, pp. 102-93.
  36. Sekhon, K. S., J. P., Singh, and D. S. Mehla. 2006. Long-term effect of organic, inorganic input on the distribution of zinc and copper in soil fractions under a rice-wheat cropping system. Archives of Agronomy and Soil Science. 52: 551-556.
  37. Sepahvand, H., and A. Forghani. 2011. Distribution of different forms of Iran and its correlation with soil characteristics in some province of calcareous soils. Journal of Soil and Water Conservation. 25(15): 1128-1137.
  38. Sharifi, M., M., Afyuni, and A. H. Khoshgoftarmanesh. 2011. Effects of Sewage Sludge, Compost and Cow Manure on Availability of Soil Fe and Zn and their Uptake by Corn, Alfalfa and Tagetes Flower. Journal of Water and Soil Science. 15(56): 141-154.
  39. Shuman, L.M. 1988. Effect of organic matter on the distribution of manganese, copper, iron, and zinc in soil fractions. Soil Science. 146: 192-198.
  40. Singh, J.P., S.P.S., Karwasraand, M. Singh. 1988. Distribution and forms of copper, iron, manganese, and zinc in calcareous soils of India. Soil Science. 146:359-366.
  41. Singhania, R. A., E., Reitz, H., Sochtig, and D. R. Sauerbeak. 1983. Chemical transformation and plant availability of zinc salts added to organic manure. Plant Soil. 73: 337-344.
  42. Spalbar, E., A. Kr., Mondal, and A.P. Rai. 2017. Distribution of Zinc Fractions and Its Association with Soil Properties in Some Rice-Wheat Growing Soils of Jammu Region, India. International Journal of Current Microbiology and Applied Sciences. 6(4): 711-721.
  43. Sposito, G., L. J., Lund, and  A. C. Chang. 1982. Trace metal chemistry in arid-zone amended with sewage sludge: I. Fractionation of Ni, Cu, Zn, Cd, and Pb in solid phases. Soil Science Society of America Journal. 46(2): 260-264.
  44. Sumner, M. E., W. P., Miller, D. L., Sparks, A. L., Page, P. A., Helmke, R. H., Loeppert, and C. T. Johnston. 1996. Cation exchange capacity and exchange coefficients. Methods of Soil Analysis. Part 3-Chemical Methods. 1201-1229.
  45. Tao, S., W.X., Liu, Y.J., Chen, F.L., Xu, R., Dawson, B.G., Li, J., Cao, X.J., Wang, J.Y., Hu, and J.Y. Fang. 2004. Evaluation of factors influencing root-induced changes of copper fractionation in rhizosphere of a calcareous soil. Environmental and Pollution. 129: 15-12.
  46. Thomas, G.W. 1996. Soil pH and soil acidity. p. 475- 490. In D.L. Sparks et al., (eds) Methods of Soil Analysis. part 3-American  Society of Agronomy., Madison. WI.
  47. Trehan, S.P., and G.S. Sekhon. 1997. Effect of clay, organic matter and CaCO3 content of zinc adsorption by soils. Plant Soil. 46: 329-336.
  48. Ure, A. M., and C. M. Davidson. 2001. Chemical Speciation in the Environment. Blackie. Glasgow. UK. Pp. 265- 321.
  49. Usman, A. R. A., Y., Kuzyakov, and K. Stahr. 2004. Dynamics of organic C mineralization and the mobile fraction of heavy metals in a calcareous soil incubated with organic wastes. Water Air Soil Pollution. 158: 401-418.
  50. Wenzel, W.W. 2009. Rhizosphere processes and management in plant-assisted bioremediation (phytoremediation) of soils. Plant Soil. 321: 385–408.
  51. Xiang, H.F., H.A., Tang, and Q.H. Ying. 1995. Transformation and distribution of forms of zinc in acid, neutral and calcareous soils of China. Geoderma. 66: 121-135.
  52. Ziaeian, A.H., and M.J. Malakouti. 2001. Effects of Fe, Mn, Zn and Cu fertilization of wheat in the calcareous soils of Iran. In W. J. Horst et al. (eds) Plant Nutrition – Food Security and sustainability of Agro-Ecosystems. 840-841.
پژوهش های خاک
دوره 32، شماره 2
شهریور 1397
صفحه 255-269

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار