موسوی شلمانی, میراحمد, لکزیان, امیر, خراسانی, رضا, خاوازی, کاظم, محاطی, سید محمود. (1396). بررسی کارایی DMPP در بازدارندگی نیترات سازی در مقادیر مختلف کاه گندم با استفاده از ردیاب ایزوتوپی 15N. پژوهش های خاک (علوم خاک و آب), 31(1), 19-31. doi: 10.22092/ijsr.2017.109934
میراحمد موسوی شلمانی; امیر لکزیان; رضا خراسانی; کاظم خاوازی; سید محمود محاطی. "بررسی کارایی DMPP در بازدارندگی نیترات سازی در مقادیر مختلف کاه گندم با استفاده از ردیاب ایزوتوپی 15N". پژوهش های خاک (علوم خاک و آب), 31, 1, 1396, 19-31. doi: 10.22092/ijsr.2017.109934
موسوی شلمانی, میراحمد, لکزیان, امیر, خراسانی, رضا, خاوازی, کاظم, محاطی, سید محمود. (1396). 'بررسی کارایی DMPP در بازدارندگی نیترات سازی در مقادیر مختلف کاه گندم با استفاده از ردیاب ایزوتوپی 15N', پژوهش های خاک (علوم خاک و آب), 31(1), pp. 19-31. doi: 10.22092/ijsr.2017.109934
موسوی شلمانی, میراحمد, لکزیان, امیر, خراسانی, رضا, خاوازی, کاظم, محاطی, سید محمود. بررسی کارایی DMPP در بازدارندگی نیترات سازی در مقادیر مختلف کاه گندم با استفاده از ردیاب ایزوتوپی 15N. پژوهش های خاک (علوم خاک و آب), 1396; 31(1): 19-31. doi: 10.22092/ijsr.2017.109934
بررسی کارایی DMPP در بازدارندگی نیترات سازی در مقادیر مختلف کاه گندم با استفاده از ردیاب ایزوتوپی 15N
1استادیار پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران
2استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
3دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
4عضو هیأت علمی، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
5عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای، سازمان انرژی اتمی ایران
چکیده
با توجه به لزوم افزایش مواد آلی در اراضی کشاورزی (از طریق برگرداندن بقایای محصولات زراعی به خاک) و انجام فرایند غیر‌متحرک شدن نیتروژن و کمبود موقتی منابع نیتروژنی، تحقیق و پژوهش در رابطه با افزایش بهره‌مندی هر چه بیشتر از این منابع امری بدیهی خواهد بود. در این راستا به منظور بررسی اثرات بازدارنده DMPP تحت سطوح مختلف کاه گندم و پاسخ آن [H1] در تجمع نیترات و آمونیوم در خاک و افزایش عملکرد و کارایی مصرف کود در گندم، آزمایش گلخانه‌ای در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با آرایش فاکتوریل شامل سه سطح کاه گندم (صفر، پنج و ده تن کاه در هکتار) و فاکتور دوم در سه سطح بدون کود، کود سولفات آمونیوم نشاندار و کود سولفات آمونیوم نشاندار به همراه DMPP در سه تکرار و در طی دو سال زراعی (1393 و 1394) انجام شد. نتایج موید این مطلب بود که با استفاده از بازدارنده DMPP می‌توان تبدیل آمونیوم به نیترات را حدود یک ماه و نیم به تأخیر انداخت. کاربرد کاه گندم در تیمار بدون بازدارنده منجر شد تا میزان عملکرد و کارایی مصرف کود کاهش یابد. افزودن DMPP به کود سولفات آمونیوم روند فوق را تغییر داد و سبب شد تا عملکرد افزایش یافته و کارایی مصرف کود نیز سیر صعودی پیدا نماید. با افزایش بازدارنده (DMPP) غلظت آمونیوم مشتق شده از کود در خاک افزایش یافته و ریزجانداران تجزیه‌گر از منبع تغذیه‌ای آمونیومی بهره مند می شوند. با توجه به ترجیح جذب آمونیوم به نیترات برای تغذیه این موجودات، به نظر می‌رسد حضور مقادیر زیادی از آمونیوم، رشد آنان را تحت تأثیر قرار داده و لذا از رقابت با گیاه کم می شود. بدین ترتیب برآیند فرایند فوق به نفع گیاه تمام‌شده و روند کاهش عملکرد و کارایی مصرف کود (به‌واسطه غیر‌متحرک شدن نیتروژن) تا حدودی خنثی (و یا تعدیل) گردیده است.
Efficiency of Nitrification Inhibitor DMPP under Different Levels of Wheat Straw Using 15N Tracer Isotope
نویسندگان [English]
M .A. Mousavi Shalmani1؛ A. Lakzian2؛ R. Khorassani3؛ K. Khavazi4؛ S. M. Mohati5
1Assistant Professor, Nuclear Science and Technology Research Institute, Atomic Energy Organization of Iran
2PhD Professor, Dep. of Soil Science, Faculty of Agricultural, Ferdowsi University of Mashhad
3Associated Professor, Dep. of Soil Science, Faculty of Agricultural, Ferdowsi University of Mashhad
4Associated Professor, Dep. of Soil Science, Faculty of Agricultural, Ferdowsi University of Mashhad
5Academic member, Nuclear Science and Technology Research Institute, Atomic Energy Organization of Iran
چکیده [English]
Regarding the necessity of increasing organic matter in agricultural land (through application of crop residues to the soil) and due to net immobilization and temporary shortage of nitrogen sources in the soil, conducting more research on utilization of N resources is inevitable. In order to evaluate the effects of nitrification inhibitor DMPP on soil nitrate and ammonium accumulation and wheat yield production and fertilizer use efficiency, a greenhouse experiment was carried out in a factorial randomized complete block design (CRD) in three replications during two consecutive years (2014-2015). The first factor was three levels of wheat straw (zero, five and ten tons per hectare) and the second factor was three fertilization treatments (no-fertilizer, labeled 15N ammonium sulfate, and 15N fertilizers containing nitrification inhibitor). The results showed that DMPP could delay conversion of ammonium to nitrate for more than a month. The use of wheat straw (treated with ammonium sulfate) reduced yield and nitrogen fertilizer use efficiency. But, the addition of DMPP (mixed with ammonium sulfate fertilizer) changed the above process and led to increased yield and nitrogen fertilizer use efficiency. By the application of DMPP inhibitor, ammonium concentration in the soil (derived from fertilizer) increased and, consequently, soil microorganisms benefitted from ammonium nutritional source. Considering that absorption of ammonium is preferred by these microorganisms, it seems that presence of large amounts of ammonium affect microorganisms growth and, consequently, their competition with plant will decrease. The outcome of the above actions is over in favor of the plant and reduction in yield and nitrogen use efficiency (due to the net immobilization) partially adjusted (or neutralized).
کلیدواژه‌ها [English]
Ammonium, Dimethylpyrazole Phosphate, Fertilizer use efficiency, Nitrate
موسوی شلمانی، م.ا.؛ ح. اهری مصطفوی؛ ب. ناصریان خیابانی؛ م. حیدریه و ع. مجدآبادی. 1388. کشاورزی هسته‌ای (از علم تا عمل)"، تألیف، انتشارات پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای (سازمان انرژی اتمی ایران)، ISBN: 978-964-04-4801-4، 518 صفحه.
Abbasi, M., and W. Adams. 2000. Estimation of simultaneous nitrification and denitrification in grassland soil associated with urea-N using 15N and nitrification inhibitor. Biology and Fertility of Soils. 31 (1):38-44.
Brennan, J., R. Hackett, T. McCabe, J. Grant, R.A. Fortune, and P.D. Forristal. 2014. The effect of tillage system and residue management on grain yield and nitrogen use efficiency in winter wheat in a cool Atlantic climate. European Journal of Agronomy. 54: 61-69.
de Campo, L.B.C., E.S. Sosa, W. Lindemann, M. Cardenas, and N. Christensen. 1998. Nitrogen mineralization and distribution through the root zone in two tillage systems under field conditions. TERRA. 16 (2).
ابتدای صفحه