تأثیر غلظت‌های مختلف نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر برخی ویژگی‌های کمی و کیفی توت‌فرنگی در کشت هیدروپونیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس تحقیقاتی بخش تحقیقات آب و خاک، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

2 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر غلظت نیتروژن، پتاسیم و فسفر بر عملکرد و شاخص­های رشد توت­فرنگی رقم سلوا در شرایط کشت هیدروپونیک، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. محیط کشت به کار رفته در این مطالعه مخلوط کوکوپیت و پرلیت به ترتیب به نسبت 70% و 30 درصد بود. تیمارها شامل عناصر پر نیاز نیتروژن در سه سطح 100 ، 130 و 160 میلی­گرم در لیتر از منبع نیترات آمونیوم، فسفر در سه سطح 50، 75 و 100 میلی­گرم در لیتر از منبع پتاسیم دی­هیدروژن­فسفات و پتاسیم در سه سطح 190،160 و 220 میلی­گرم در لیتر از منبع سولفات پتاسیم بودند. نمونه­برداری در پایان دوره میوه­دهی انجام شد و وزن تر و خشک اندام هوایی، سطح برگ، وزن میوه، اسید قابل تیتر، مواد جامد محلول، عملکرد و تعداد میوه در بوته ثبت گردید. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که سطوح مختلف نیتروژن، فسفر و پتاسیم تأثیر معنی­داری بر عملکرد و شاخص‌های رشد توت­فرنگی داشتند. تیمار N160P100K190 بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی و سطح برگ را تولید کرد و تیمارهای N130P100K160 و N100P75K220 بیشترین عملکرد را به ترتیب با میانگین 27/79 و 77/77 گرم در بوته حاصل کردند و اختلاف معنی­داری با یکدیگر نداشتند. تیمارهای N130P50K220، N130P75K190 و N130P100K160 به ترتیب با میانگین 3/10، 38/9 و 65/7 گرم بیشترین وزن میوه را تولید کردند. میزان اسیدیته قابل تیتر و درصد مواد جامد محلول با افزایش سطوح تیمارهای مورد مطالعه افزایش یافت. به طور کلی تیمار N130P100K160 به دلیل تولید توت­فرنگی با صفات کمی و کیفی مطلوب و نیز به دلیل پایین‌تر بودن سطح عناصر غذایی که منجر به ایجاد شوری کمتری در محیط کشت می­شود، مناسب‌تر از سایر غلظت­ها ارزیابی شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Different Concentrations of Nitrogen, Phosphorus and Potassium on Some Quantitative and Qualitative Characteristics of Strawberry cv. Selva in Hydroponic Culture

نویسندگان [English]

  • P. Mashayekhi 1
  • M. Tatari 2
چکیده [English]

To study the effect of nitrogen, phosphorus, and potassium concentrations on yield and growth index of strawberry cv. ‘Selva’ in hydroponic conditions, an experiment was carried out as factorial arrangement in completely randomized design with three replications. The culture medium used in this study was a mixture of peat and perlite in a ratio of 70% and 30%, respectively. Treatments included nitrogen at three levels (100, 130 and 160 mg/L) from ammonium nitrate source, phosphorus (50, 75, and 100 mg/L) from potassium dihydrogen phosphate and potassium (160, 190, and 220 mg/L) from potassium sulfate source. Sampling was done at the end of the fruiting period and data were recorded on shoot dry and fresh weight, leaf area, fruit weight, titratable acid, total soluble solids, yield, and number of fruit per plant. ANOVA results showed that the different levels of nitrogen, phosphorus, and potassium had significant effects on yield and growth of strawberry. Treatment N160P100K190 produced the highest fresh and dry weight and leaf area. Treatments N130P100K160 and N100P75K220 produced the highest yield with an average of, respectively, 79.27 and 77.77 grams per plant and were not significantly different. Also, treatments N130P50K220, N130P75K190, and N130P100K160 produced the highest weight of fruits with an average of 10.3, 9.38, and 7.65 g, respectively. Titratable acidity and soluble solids increased with increasing levels of the treatments. Treatment of N130P100K160 was evaluated as more appropriate than the others because this concentration produced strawberry fruits with optimum quality and quantity and lower nutrient application levels, leading to lower salinity in the culture medium.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nutrient solution
  • Growth index
  • yield
  • Macro-elements
  1. بهنامیان، م. و س. مسیحا. 1381. توت­فرنگی. انتشارات ستوده، 120 صفحه.
  2. حسینی، ز. 1382. روش­های متداول در تجزیه مواد غذایی. انتشارات دانشگاه شیراز، 553 صفحه.
  3. خلدبرین، ب. و ط. اسلام زاده. 1384. تغذیه معدنی گیاهان عالی (ترجمه). انتشارات دانشگاه شیراز، 259 صفحه.
  4. خوشگفتارمنش، ا.ح. ۱۳۸۶. مبانی تغذیه گیاه. نشر دانشگاه صنعتی اصفهان، صفحات 293-290.
  5. دیلمقانی حسنلویی، م.ر. و س. همتی. 1390. اثر بسترهای مختلف کشت بر میزان عناصر غذایی، عملکرد و خصوصیات کیفی توت­فرنگی رقم سلوا در کشت بدون خاک. علوم و فنون کشت­های گلخانه­ای. 2 (7): 7-1
  6. زاهدی­فر، م.، ن. کریمیان، ع. رونقی، ج. یثربی و ی. امام. 1389. اثر فسفر و ماده آلی بر روابط فسفرخاک- گیاه در اسفناج. علوم و فنون کشت­های گلخانه­ای. 1 (4): 52-45.
  7. سیدی، ا. 1384. اثر محلول غذایی پتاسیم و تراکم کشت بر خصوصیات کمی و کیفی توت­فرنگی رقم سلوا در سیستم کشت هیدروپونیک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ایران.
  8. کاشکی، ع. و س.م. غیور باغبانی. 1383. بررسی اثر نیتروژن بر رشد، عملکرد و تجمع در خیار. پایگاه اطلاعات علمی ایران. 24: 212-203.
  9. کاشی، ع. و ر. یازرلو. 1388. اثر مالچ پلی­اتیلن سیاه و تغذیه نیتروژن بر صفات رویشی و عملکرد توت­فرنگی. ششمین کنگره علوم باغبانی ایران. دانشگاه گیلان، رشت.
  10. گنجه­ای، ب. و ا. گلچین.1390 . تأثیر سطوح مختلف نیتروژن، پتاسیم و منیزیم بر عملکرد و شاخص­های رشد گیاه توت­فرنگی در محیط کشت هیدروپونیک. علوم و فنون کشت­های گلخانه­ای. 2 (8): 80-71.
  11. میرمحمدی میبدی، ع.م. و ب. قره یاضی. 1381. جنبه­های فیزیولوژیک و به­نژادی تنش شوری گیاهان. نشر دانشگاه صنعتی اصفهان. صفحات 70-22.
  12. Arancon, N.Q., C.A. Edwards, S. Lee and R. Byrne. 2006. Effects of humic acids fromvermicomposts on plant growth. Eur. J. Soil Biol. 42: 65-69.
  13. Asghari, R. 2015. Effects of nutritional elements level on nutritional characters and phytochemistry of strawberry in hydroculture. Ital. J. Food Sci. 27: 1-5.
  14. Awada, M. 1978. Relations of nitrogen, phosphorus and potassium fertilization to nutrient composition of the petiole and growth of papaya. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 102: 413-418.
  15. Biksa, E. 2006. Hydroponic strawberry cultivation. maximum yield.com /fullissues/ vol10.num2.can-ptl.pdf.
  16. Cantliffe, D.J., J.Z. Castellanos and A.V. Paranjpe. 2007. Yield and quality of greenhouse-grown strawberries as affected by nitrogen level in coco coir and pine bark media. Proc. Florida State Hort. Soc. 120: 157-161.
  17. Choi, J.M. and C.W. Lee. Influence of ele vated phosphorus levels in nutrient solution on micronutrient uptake and deficiency symptom development in strawberry cultured with fertigation system. J. Plant Nutr. 35: 1349-1358.
  18. Choi, J.M. and H.G. Kim. 2006. Effect of N, P, K and Ca nutrition on strawberry anthracnose. Plant Pathol. 55:246-249.
  19. Counversa, G., P. Santamaria, O. Carofiglia, M. Gonnella and A. Parent. 2003. Response of cherry tomato to the electerial conductivity of the nutrient solution. Acta Hort. 609:159-163.
  20. Ebrahimi, R., K. Souri, K. Ebrahimi and M. Ahmadizadeh. 2012. Growth and yield of strawberries under different potassium concentrations of hydroponic system in three substrates. World Appl. Sci. J. 16: 1380-1386.
  21. El-Bassiony, A.M. 2006. Effect of potassium fertilization on growth, yield and quality of onion plants. J. App. Sci. Res. 2: 780-785.
  22. El-Bassiony, A.M., Z.F. Fawzy, E.H. Abd El-Samad and G.S. Riad. 2010. Growth, Yield and Fruit Quality of Sweet Pepper Plants (Capsicum annuum ) as Affected by Potassium Fertilization. J. Am. Sci. 6: 722-729.
  23. Farzaneh, N., A. Golchin and M. Hashemi. 2009. The effect of different levels of nitrogen and complement potassium of nutrient solutions on performance and the concentration of nitrogen potassium of tomato leaves. 1st National Congress of hydroponics and greenhouse Isfahan University of echology, Iran.
  24. Fawzy, Z.F., M.A. El-Nemr and S.A. Saleh. 2007. Influence of levels and methods of potassium fertilizer application on growth and yield of eggplant. J. Appl. Res. 3: 42-49.
  25. Gruda, N. 2005. Impact of environmental factors on product quality of greenhouse vegetables for fresh consumption. Crit. Rev. Plant Sci. 24: 227-274.
  26. Hancock, J.F. 1999. Strawberries. CABI Publishing, PP. 190-212.
  27. Hohjo, M. and T. Ito. 1990. Nutritional absorption, growth and yield of strawberry plant grown in yutrient film technique. Tech. Bull. Fac. Hortiv. Chiba Univ. 43: 129-134.
  28. Ilgin, M., A. Colak and N. Kaska. 2006. Effects of the different growing media on the yield and quality of some strawberry (Fragaria x ananassa) Cultivars. J. Biologi. Sci. 6: 501-506.
  29. Johnson J.R., G.J. Hochmuth and D.N. Maynard. 2010. Soilless culture of greenhouse vegetables. Institute of Food and Agricultural Sciences. University of Florida, 218: 19-22.
  30. Kotsiras, A., C.M. Olympios and H.C. Passam. 2005. Effects of nitrogen form and concentration on yield and quality of cucumbers grown on rockwool during spring and winter in southern Greece. Plant Nutr. 28: 2027-2035.
  31. Lamarre, M. and M.J. Lareau. 1997. Influence of nitrogen, potassium and magnesium fertilization on day-neutral strawberries in Quebec. Acta Hort. 439: 701-704.
  32. Lester, G.E., J.L. Jifon and D.J. Makus. 2006. Supplemental foliar potassium applications with or without a surfactant can enhance netted muskmelon quality. Sci. 41: 741-744.
  33. Lin, D., D. Huang and S. Wang. 2004. Effects of potassium levels on fruit quality of muskmelon in soilless medium culture. Sci. Hortic. 102: 53-60.
  34. Locascio, S.J. and G.K. Saxena. 1967. Effect of potassium source and rate and nitrogen rate on strawberry tissue composition and fruit yield. Proc. Florida State Hort. Soc. 80: 173-176.
  35. Makkun, L., Z. Singh and D. Phillips. 2001. Nitrogen nutrition affects fruit firmness, quality and shelf life of strawberry. Acta Hort. 553: 69-71.
  36. Nam, M.H., S.K. Jeong, Y.S. Lee, J.M. Choi and H.G. Kim. 2006. Effects of nitrogen, phosphorus, potassium and calcium nutrition on strawberry anthracnose. Plant Pathol. 55: 246-249.
  37. Papadopoulos, A.P. 1987. Nitrogen fertigation of greenhouse-grown strawberries. Nut. Cycl. Agroecosyst, 13: 269-276.
  38. Pirot, D., J.M. Gillioz and C.H. Charlen. 2003. Cultivaited on recycled substrate. Suisse Vitic. Arboric. Hortic. 35(6):381-385.
  39. Portela, A., P. Isabelita, N. Roberta and C.V. Rombaldi. 2012. Effect of nutrient concentration on growth, yield and quality of strawberries in hydroponic system. Hortic. Bras. 30: 266-270.
  40. Quik, P. and J.H. Slangen. 1990. Strawberres manuring of ever beavery on peat bals. Groenten-en-fruit. 45: 60-61.
  41. Sarooshi, R.A. and G.C. Cresswell. 1994. Effect of hydroponic solution composition , lectrical codactivity and plant spacing on yield and quality of strawberry .Aust. J. Exp. Agric. 34: 529-535.
  42. Tabatabaei, S.J., M. Yusefi and J. Hajiloo. 2008. Effects of shading and NO3:NH4 ratio on the yield, quality and N metabolism in strawberry. Sci. Hort. 116: 264-272.
  43. Taghavi, T.S., M. Babalar, A. Ebadi, H. Ebrahimzadeh and M.A. Asgari. 2004. Effect of nitrate to ammonium ratio on yield and nitrogen metabolism of strawberry (Faragaria×ananassa cv. Selva). Int. J. Agric. Biol. 6: 994-997.
  44. Treftz, C. and S.T. Omaye. 2015. Nutrient analysis of soil and soilless strawberries and raspberries grown in a greenhouse. Food Nutr. Sci. 6: 805-815.
  45. Tulipani, S., B. Mezzetti and M. Battino. 2009. Impact of strawberries on human health: insight into marginally discussed bioactive compounds for the Mediterranean Public Health Nutrition, 12: 1656-1662.
  46. Yavari, S., S. Eshghi, E. Tafazoli and S. Yavari. 2008. Effects of various organic substrates and nutrient solution on productivity and fruit quality of strawberry “Selva” (Fragaria ×ananassa Duch.). J. Fruit Ornam. Plant Res. 16: 167-178.
  47. Zeng, Q.P. and P.H. Brown. 2001. Potassium fertilization affects soil K, leaf K concentration, and nut yield and quality of mature pistachio trees. Hort. Sci. 36: 85-89.