مقایسه سه روش تعیین پتاسیم در کودها به منظور معرفی مناسب‌ترین روش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب

2 ععضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب

10.22092/ijsr.2016.106308

چکیده

سه روش تعیین پتاسیم در کودها با استفاده از 26 نمونه کود مورد مقایسه قرار گرفتند. کودها طوری انتخاب گردیدند که شاخص مناسبی از کودهای مورد استفاده در بخش کشاورزی کشور باشند. کودها بر اساس ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی به سه دسته تقسیم شدند. مقدار پتاسیم اکساید در کودها به سه روش وزن سنجی تترافنیل بران، حجم سنجی تترافنیل بران و فلیم فتومتری تعیین گردید. همچنین میزان بازیافت پتاسیم در سه روش با استفاده از مواد با درجه خلوص آزمایشگاهی تعیین گردید. نتایج نشان داد میزان بازیافت در هر سه روش رضایت بخش می­باشد. تفاوت معنی داری در سطح پنج درصد بین مقدار میانگین پتاسیم اکساید تعیین شده در روش وزن سنجی (24/22 درصد) با روش حجم سنجی(19/22 درصد) و فلیم فتومتری(47/22 درصد) وجود نداشت، ولی تفاوت معنی­داری بین میانگین پتاسیم اکساید تعیین شده با روش حجم سنجی و فلیم فتومتری وجود داشت. با وجود تفاوت کم مقدار پتاسیم اندازه­گیری شده با روش فلیم فتومتری و روش حجم سنجی، در 15 کود از 26 کود مورد مطالعه این تفاوت معنی­دار بود که می­تواند بدلیل عدم حذف تداخل کننده­ها و عدم استفاده از استاندارد داخلی در روش فلیم فتومتری مورد استفاده در این مطالعه باشد. همچنین نتایج نشان داد که تفاوت معنی­داری بین دو روش عصاره­گیری (روش جوشاندن و روش تکان دادن) وجود ندارد. بدین ترتیب بر اساس نتایج این پژوهش در مجموع روش فلیم فتومتری که هم دقت قابل قبولی دارد و هم با توجه به شرایط کار در آزمایشگاه­های تجزیه خاک، گیاه و کود کشور قابل انجام می­باشد، می­تواند به عنوان روشی مناسب در کنار دو روش وزن سنجی و حجم سنجی تترافنیل بران که روش­های شناخته شده و مورد استفاده در سطوح بین المللی هستند، معرفی گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of Three Potassium Determination Methods in Fertilizers

نویسندگان [English]

  • K. Shahbazi 1
  • M. F. Ardebili 2
  • M. H. Davoodi 1
1 Assistant Professor, Soil and Water Research Institute
2 Scientific Member, Soil and Water Research Institute
چکیده [English]

A comparison of three methods for the determination of potassium in fertilizers was conducted using 26 fertilizer samples, which were chosen to represent the ones used in the country’s agriculture. Based on physical and chemical properties, the samples were divided into three categories. The amounts of potassium oxide in fertilizers were determined by gravimetric sodium tetra phenyl boron method, volumetric sodium tetra phenyl boron method and flame photometric method. Potassium recovery rate in the three methods were determined using analytical grade material. The results showed that the recovery rate in the three methods was satisfactory. There was no significant difference at the 5% level between the mean value of potassium oxide determined by gravimetric (22.24%), volumetric (22.19%) and flame photometric (22.47 percent) methods, but the difference between flame photometric method and volumetric method was significant at 5% level. Despite small differences in potassium content measured by flame photometric method and volumetric method, the difference was significant in 15 fertilizers, which can be attributed to our failure to eliminate interfering factors and to use internal standard in flame photometric method. The results showed that there was no significant difference between the two extractions methods (boiling method and shaking method). Based on the results of this study, the flame photometric method has acceptable accuracy and precision and is applicable in all Soil, Water, and Fertilizer Laboratories in the country, thus, it can be introduced  as an appropriate method along with gravimetric and volumetric tetra phenyl boron methods that are known and used at international level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flame photometric method
  • Volumetric tetra phenyl boron method
  • Gravimetric method
  1. استاندارد ملی شماره 1338. سولفات پتاسیم برای مصارف صنعتی- تعیین پتاسیم براساس روش حجم سنجی. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
  2. استاندارد ملی شماره 1337. سولفات پتاسیم برای مصارف صنعتی- تعیین پتاسیم براساس روش وزن کردن تترافنیل برات پتاسیم. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
  3. استاندارد ملی شماره 5283. کودها و بهسازی های خاک - واژه نامه. موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران.
  4. بازرگان، ک.، م. متین فر، ح. حسین زاده، م. ح. داودی، ح. رضایی و م. غیبی. 1389. ضرورت تدوین" قانون کود" و " استاندارد ملی" در راستای سازماندهی مدیریت امور کود در ایران. مجموعه مقالات شفاهی کنگره " چالش های کود در ایران: نیم قرن مصرف کود".179-172.
  5. شهبازی، ک.، م. فیض­اله­زاده اردبیلی، م. ح. داودی. 1392. روش­های تجزیه کودهای شیمیایی پتاسیمی. موسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه فنی شماره 526.
  6. فیض­اله­زاده اردبیلی، م.، ک. شهبازی، م. ح. داودی. 1392. روش­های تجزیه کودهای شیمیایی فسفره. موسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه فنی شماره 517.
  7. فیض­اله­زاده اردبیلی، م.، ک. شهبازی، م. ح. داودی. 1392. روشهای تجزیه کودهای شیمیایی نیتروژنی. موسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه فنی شماره 528.
  8. کریمیان، ن. 1389. تحقیقات کود در ایران: نگاهی به گذشته، رهنمودی برای آینده . مجموعه مقالات شفاهی کنگره " چالش های کود در ایران: نیم قرن مصرف کود".128-114.
  9. Faithfull, N. T. 2002. Methods in agricultural chemical analysis: a practical handbook. CABI Publishing.
  10. 2006. Enhancing Productivity and Ensuring Food Safety. FAO, Rome, Italy.
  11. Gehrke, C.W., Ussary, J. and G. H. Jr. Kramer.1964. Automation of the AOAC flame photometric method for potassium in fertilizers. Journal of the Association of Official Agricultural Chemists 47,459–469.
  12. Gowariker, V., V. N. Krishnamurthy, S. M. Dhanorkar, K. Paranjape. The Fertilizer Encyclopedia. John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
  13. Horwitz, W. 2005. Official Methods of Analysis of AOAC International, 18th AOAC International, Gaithersburg, Maryland, 2200+ pp.
  14. 2009. Recommended Best Practice for the Analysis of Potassium Content in Potassium Chloride (KCl) Fertilizers. International Fertilizer Industry Association.
  15. ISO 8157 – 1984. Fertilizers and soil conditioners – Vocabulary. International Organization for Standardization, Geneva.
  16. ISO/FDIS 17319. Fertilizers – Determination of potassium content – Potassium tetraphenylborate gravimetric method. Standard under development.
  17. Magruder Check Sample Programme; North America, www.magruderchecksample.org; 2003-2008.
  18. Motsara, M. R., R.N. Roy. 2008. Guide to laboratory establishment for plant nutrient analysis. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Viale delle Terme di Caracalla 00153 Rome, Italy.
  19. Nelson, D. W., and L.E. Sommers. 1982. Total carbon, organic carbon, and organic matter. p.539-579. In A. L. Page (ed.) Methods of Soil Analysis. 2nd Ed. ASA Monogr. 9(2). Amer. Soc. Agron. Madison, WI.
  20. Schwer, E. W. and Conan, H. R. (1960). Fertiliser analysis. The determination of potassium. In: Joint Symposium on Fertiliser Analysis. Proceedings No. 62.
  21. Zhang WJ, Zhang XY. 2007. A forecast analysis on fertilizers consumption worldwide. Environmental Monitoring and Assessment, 133:427-434.