ارزیابی تأثیر آلودگی نفتی بر شدت آب‌گریزی خاک در بختیاردشت اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد تهران

2 استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور

3 استادیار دانشگاه شاهد تهران

4 دانشیار دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

حضور ترکیبات نفتی در خاک می­تواند سبب بروز سمیت برای انسان و سایر موجودات زنده و نیز آلودگی آب­های زیر­زمینی شود. هیدروکربن­های نفتی به دلیل قابلیت زیست تخریبی­شان یکی از شایع­ترین گروه­های آلوده­کننده آلی در محیط زیست می­باشند. بنابراین پالایش مکان­های آلوده به ترکیبات نفتی امری ضروری و مهم می­باشد. این مطالعه با هدف تعیین پراکنش و شدت آلودگی نفتی ناشی از پسماند­های نفتی پالایشگاه اصفهان و تأثیر آن بر اندازه آب­گریزی خاک با استفاه از روش زمین آماری در منطقه بختیاردشت اصفهان انجام شد. نمونه­برداری از خاک در 100 مکان با الگوی شبکه­ای به فاصله 100 متر انجام شد. متغیرهای هیدروکربن­های نفتی کل، آب­گریزی خاک و برخی خصوصیات خاک اندازه­گیری شدند. بر اساس نتایج، متغیرها از مدل نیم­تغییرنمای کروی پیروی کرده و دارای ساختار مکانی متوسط بودند. خاک منطقه در اغلب مکان­ها دارای غلظت هیدروکربن­های نفتی کل بیش از حد مجاز جهانی در خاک (1/0 درصد) بودند. تغییر پذیری و توزیع مکانی آب­گریزی خاک عمدتاً به وجود ترکیبات هیدروکربن­های نفتی کل در منطقه وابسته شد. ترکیبات نفتی به علت قرار گرفتن به صورت پوشش­های آب­گریز در سطوح خاکدانه باعث افزایش آب­گریزی شدند. بیش­تر خاک­های منطقه به علت غلظت متفاوت آلاینده­های نفتی در خاک در گروه­های نسبتاً آب­گریز (5 تا 60 ثانیه) تا بی­نهایت آب­گریز (بیش از 3600 ثانیه) قرار گرفتند و به نظر می­رسد با کاهش نفوذ آب به خاک، کاهش رطوبت خاک و تشدید روان­آب، سبب محدودیت در فراهمی آب در خاک برای رشد گیاه شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Petroleum Contamination Effects on Soil Water Repellency Intensity in Bakhtiardasht of Isfahan

نویسندگان [English]

  • N. Saadati 1
  • N. Davatgar 2
  • M. Roodpeyma 3
  • M. R. Mosaddeghi 4
  • A. Bostani 3
چکیده [English]

The presence of oil contaminations in soil may be poisonous for human and other living organisms and can also pollute underground water. Petroleum hydrocarbons are one of the most common organic pollutant groups in environment which cause concern because of their ability in environmental degradation. Thus, it is very important to reclaim such polluted areas. This study was performed in Bakhtiardasht area (Isfahan Province) to determine distribution and intensity of oil contamination caused by the disposal of oil refinery waste in soil and their influence on soil water repellency using geostatistical methods. One hundred samples were taken from 100 nodes of a network pattern with 100 meters spacing. Total petroleum hydrocarbons (TPH), soil water repellency, and some other factors of soil were measured as test variables. Based on the results, the variables followed the spherical semivariogram model and had the medium spatial structure. The TPH concentrations were higher than the international permissible limit (0.1 percent) in most parts of the soil. The variability and spatial distribution of soil water repellency were mostly related to TPH. The surfaces of soil particles were covered by TPH and this caused an increase in water repellency. Most of the soils were in the groups of relatively water repellent (5 to 60 s) to extremely water repellent (< 3600 s) because of different concentrations of oil pollutants in soil. This may lower infiltration rate and can cause a decrease in soil moisture content and, consequently, increase in runoff and  limitation of soil water for plant growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Petroleum products
  • Geostatistics
  • Total petroleum hydrocarbons