اثر ریزوسفر گندم بر فراهمی فسفر و برخی از ویژگی‌های زیستی در خاک‌های تیمار شده با لجن فاضلاب شهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق دکتری گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

2 استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

چکیده

شرایط شیمیایی و زیستی خاک­های ریزوسفری متفاوت از خاک غیرریزوسفری می­باشد. اطلاعات در مورد قابلیت استفاده فسفر در خاک­های ریزوسفری تیمار شده با لجن فاضلاب شهری محدود می­باشد. این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات ریزوسفر گندم بر فسفر قابل استفاده و بعضی از ویژگی­های زیستی در 10 خاک آهکی تیمار شده با لجن فاضلاب شهری در ریزوباکس اجرا شد. کربن آلی محلول (DOC)، کربن زیست توده میکروبی (MBC)، فسفر زیست توده میکروبی (MBP) و کسر متابولیکی (qCO2) در خاک­های ریزوسفری و غیرریزوسفری تعیین گردید. هم‏چنین، فسفر قابل استفاده با روش­های عصاره­گیری اولسن، کلرید کلسیم 01/0 مولار، مهلیچІ و بریІІ که مکانیسم­های استخراج متفاوتی داشتند تعیین شد. نتایج نشان داد که در خاک‏های ریزوسفر نسبت به خاک‏های غیرریزوسفری DOC، MBC و MBP افزایش و qCO2کاهش یافتند. همچنین، مقدار فسفر استخراجی با روش­های مختلف عصاره‏گیری در خاک‏های ریزوسفر کمتر از خاک­های غیرریزوسفری بود. نتایج مطالعات همبستگی نشان داد که ماده خشک بخش هوایی گندم با فسفر عصاره­گیری شده توسط روش­های مهلیچІ و اولسن به­ترتیب در خاک‏های ریزوسفری و غیرریزوسفری همبستگی معنی­داری داشت. بنابراین، روش­های عصاره­گیری مهلیچІ و اولسن می­توانند برآوردی مناسب از فسفر قابل استفاده گندم به­ترتیب در خاک­های ریزوسفری و غیرریزوسفری مورد مطالعه داشته باشند. 

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effects of Wheat Rhizosphere on Phosphorus Availability and Some Biological Properties in Soils Treated with Municipal Sewage Sludge

نویسندگان [English]

  • T. Raiesi 1
  • A. R Hosseinpur 2
چکیده [English]

Rhizosphere has different chemical and biological properties from the bulk soil. Information about phosphorus (P) availability in the rhizosphere soils treated with municipal sewage sludge (MSS) is limited. Therefore, the objectives of this research were to evaluate the rhizospheric effects of wheat (Triticum aestivum L.) on phosphorus availability and biological properties in 10 calcareous soils treated with MSS under rhizobox conditions. Dissolved organic carbon (DOC), microbial biomass carbon (MBC), microbial biomass phosphorus (MBP), metabolic quotient (qCO2) and available phosphorus (by 4 chemical extractants including Olsen, MehlichІ, BrayІІ and calcium chloride methods with different extraction mechanism), were determined in the rhizosphere and bulk soils. The results showed that DOC, MBC and MBP strongly increased and qCO2 strongly decreased in the rhizosphere soil compared with the bulk soil. Also, the amount of P extracted with different tests in the rhizosphere was lower compared to the bulk soils. The correlation studies showed that dry yield of wheat had positive relationship with MehlichІ and Olsen-P in the rhizosphere and the bulk soil, respectively. The results of this research showed that MehlichІ and Olsenextractants could be used to estimate plant-available P in the rhizosphere and bulk soils, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ایران